Taksonomi: Béda antarané révisi

Konten dihapus Konten ditambahkan
YiFeiBot (dopokan | kontrib)
c Bot: Migrasi 2 pranala interwiki, karena telah disediakan oleh Wikidata pada item d:q7211
c kosmetik
Baris 1:
Ilmu sing mempelajari bab urut-urutan jeneng mahluk urip
 
Istilah '''taksonomi''' njukut sekang basa Yunani ''tassein'' sing artine ''nggo bagi'' karo ''nomos'' sing artine ''aturan''. Taksonomi bisa diartikna aturan mbagi sing nganggo tingkatan, utawa prinsip sing ndasari cara nggolongna. Meh kabeh -- barang obah, barang meneng, panggonan, karo kedadean -- bisa digolongna miturut aturan pembagian taksonomi.
 
=== Taksonomi nang biologi ===
Deleng uga [[Tatajeneng binomial]]
Nang biologi, taksonomi uga disebut pembagian utawa sistematika. Sistem sing dienggo kuwe njenengi nganggo rong jeneng, sing dikenal karo [[tatajeneng binomial]] utawa ''binomial nomenclatur'', sing diusulna karo Carl von Linne (Latin: [[Carolus Linnaeus]]), kuwe wong naturalis [[bangsa|kebangsaan]] [[Swedia]].
 
Dheweke ngenalna enem hirarki (anda) sing nggolongna kabeh organisme urip. Enem hirarki (sing dijenengi [[takson]]) kuwe berturut-turut (sekang paling dhuwur kanthi paling ngisor, istilah njero kurung kuwe usulan nggo [[basa Banyumasan]]):
* [[Filum]] (Pilum),
* [[Class (biologi)|Kelas]] (Kelas),
* [[Ordo (biologi)|Ordo]] (Bangsa),
* [[Familia]] (Suku),
* [[Genus]] (Marga), lan
* [[Spesies]] (Jenis).
Nggo Tandhur-tandhuran, istilah [[Divisio]] sering dienggo nggantekna Pilum.
 
Nang tatajeneng binomial, njenengi siji jenis cukup karo nyebutna jeneng marga (mesthi diawali karo huruf gedhe) karo jeneng jenis (mesthi diawali karo huruf cilik) sing dicetak miring (dicetak ngadeg angger naskah utamane dicetak miring) utawa ditulis nganggo garis ngisor. Aturan iki kudune ora bakal mbingungna sebab jeneng marga ora oleh pada nggo tingkatan takson lia sing lewih dhuwur.
Baris 22:
Ana 5 kelompok gede, disebut [[kingdoms|kratonan]] utawa [[Kratonan (biologi)|Regnum]], nang ilmu taksonomi. Amben mahluk urip mesti nang ngisore salah siji sekang 5 kratonan. Kratonan kuwe:
 
* Monera - Mahluk urip sing paling sederhana.
* Protista - jenising bakteri sing ndhuwe sel siji.
* Fungi - jamur-jamuran, khamir and lan jamur liyane.
* Plantae - kabeh [[tanduran]], mulai suket tekan wit gedhe.
* Animalia - kabeh [[kewan]], klebu menungsa.